AB Ülkeleri BEP Yönetmeliği

YENİDEN GÖZDEN GEÇİRİLMİŞ “BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ” AVRUPA BİNALARININ ENERJİ VERİMLİLİĞİNE YENİ KOŞULLAR GETİRİYOR



BEPY’nin özeti Rehva Genel Sekreteri Olli Seppanen tarafından hazırlanmıştır.



Giriş

Avrupa Birliği’nin toplam enerji sarfiyatının % 40’ı bina kaynaklı olduğundan, yapı sektöründe enerji sarfiyatının azaltılması ve enerjinin yenilebilir kaynaklardan karşılanması AB’nin enerji bağımlılığının ve sera gazı salımlarının azaltılması açısından hayati önem arz etmektedir.



Enerjinin yenilebilir kaynaklardan kullanılması ve AB’de enerji sarfiyatını azaltacak önlemlerin alınması yoluyla  AB’nin, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği konusundaki Çerçeve Konvansiyonu kapsamında imzalanan “Kyoto Protokolü” nün küresel sıcaklık artışını uzun vadede 2°C’nin altında tutma ve 2020 itibariyle tüm sera gazı salımlarını 1990 değerlerinin en az % 20 (uluslararası bir anlaşma imzalanması durumunda % 30) altına çekme taahhüdünü destekleyebilmesi sağlanacaktır. Enerji sarfiyatının azaltılması ve enerjinin yenilebilir kaynaklardan kullanılması enerji kaynaklarının güvenliğinin teşvik edilmesi, teknolojik gelişmenin sürdürülmesi ve özellikle kırsal bölgelerde iş sahaları ve bölgesel gelişme için yeni fırsatlar yaratılması açısından önemli bir rol oynamaktadır. Yeniden gözden geçirilmiş şekliyle BEPY 2009 yılı sonunda Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi tarafından kabul edilmiştir.



Önemli Değişikliklerin Özeti

•Yeniden gözden geçirilmiş BEPY (Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği) orijinal 2002 /91 /EC Yönetmeliği’ndeki bütünsel yaklaşımını sürdürmektedir ve söz konusu metnin anahtar özelliklerini değiştirmemektedir. Bu özellikler; üye devletlerinin enerji performansını değerlendirmek, ulusal minimum enerji performans şartlarını yeni ve ana onarımlar için düzenlemek, bir enerji performans sertifikası yürürlüğe koymak ve düzenli aralıklarla ısınma ve iklimlendirme tetkiklerini gerçekleştirmek olarak sayılabilir.



•Ancak üye devletler yeniden gözden geçirilmiş BEPY’yi (Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği) uygulamaya geçtikleri an itibariyle (tahmini olarak 2014 yılından önce) yönetmelik, ana onarımlarda 1000 m2 sınır değerin ortadan kalkmasıyla, ebatlarından bağımsız tüm binaları kapsayacaktır. Üstelik, daha küçük onarımları ve yenilenmeleri standartlaştırmak amacıyla minimum şartlar bina birimleri için de yürürlüğe girecektir.



•Üye devletlerin, minimum enerji performans şartlarını optimal maliyet düzeyine çekecek karşılaştırmalı bir uygulama, yönetmelik ilavelerine devletler Komisyon’a mevcut şartlar ile optimal maliyet şartları arasındaki farkın % 15’den fazla olup olmadığını ispatlamaktan yükümlü olacaktır.



•2020 yılının 31 Aralık’ı itibariyle, AB’ye üye ülkelerdeki tüm yeni binalar “yaklaşık sıfır” enerji tüketecek ve bu enerjinin önemli bir bölümü yenilebilir kaynaklardan üretilecektir. Tüm yeni yapılar için, dağıtılmış temin sistemleri ile çevre ısınma ve soğutmaları gibi alternatif sistemler göz önünde bulundurulacaktır.

 



•Tetkiklere ek olarak enerji performansı sertifikasının görev ve kalitesi de arttırılacaktır. Sertifikalardaki, enerji performansı göstergesi satış ve kira ilanlarında kullanılabilecek ve bu sertifikalar mal sahibine yönelik enerji performansının nasıl daha fazla geliştirilebileceği gibi öneriler de içermesiyle kullanışlılığı artacaktır. Üye devletler ayrıca kendilerinden bağımsız bir kontrol sistemi oluşturmak ve riayetsizlik durumunda yaptırımlar uygulamak zorundadır.



•Sergilenen daha düşük sınır değerler, kamusal binalarda sertifikaların yayınlanması ve bu binaların yaklaşık sıfır enerjili olması dahilinde daha erken bir teslim tarihi (2018 yılı) kamusal sektörün örnek teşkil eden rolünü gözler önüne sermektedir.



Yeniden Gözden Geçirilmiş BEPY Hakkında Birkaç Ayrıntı

Parlamento ve Konsey arasında kabul gören BEPY’ye dair bazı metinler aşağıda italik metinler içerisinde alıntılanmıştır. Metin henüz sonlanmamıştır. Nihai hukuksal ve dile ilişkin kontrolden sonra sonuçlandırılacak, tüm AB dillerine çevrilip resmi AB dergisinde yayınlanması ile de yürürlüğe geçecektir. Bu geçişin 2010 Mart-Nisan aralığında gerçekleşmesi öngörülmektedir. Ancak, teknik ilkeler ve içerikler daha fazla değişmeyecektir.



Madde 3. Bina Enerji Performansı Hesaplamalarında Yeni Yöntemlerin Kabulü

Üye devletler, Ek-I’deki ortak umumi taslağa uygun olarak bina enerji performans yöntemlerini uygulamalıdırlar.



Ek-I yeni şartlar içermekte ve Avrupa standartlarından söz etmektedir;

1.Bir binanın enerji performansı mevcut yıllık enerji tüketimine ya da hesaplandığı tüketime bağlı olarak belirlenmelidir. Böylelikle karakteristik kullanıma göre farklı şartları karşılayacak, öngörülen bina sıcaklık koşullarını ve eve ait sıcak su şartlarını sürdürecek, ısınma ve soğutma enerji şartlarını (fazla ısınmayı engelleyecek enerji ihtiyacı) geri yansıtacaktır.



2.Bina enerji performansı şeffaf bir biçimde açığa konulmalı ve her enerji taşıyıcısı için öncül enerji faktörlerine dayalı, ulusal ya da bölgesel yıllık ağırlık ortalamaları yada tesis içi üretimleri öznel değerlere bağlı bir enerji performansı ve sayısal göstergesi içermelidir. Bina enerji performansı hesaplama yöntemi Avrupa Standartlarını göz önünde bulundurmalı ve ilgili topluluğun yasamaları kapsamında da uyumlu olmalıdır. Yenilebilir kaynaklardan enerji üretimini teşvik eden 2009 /28 /EC Yönetmeliği bunlardan birini içermektedir.



Madde 4. Enerji Performansı Şartlarının Tespiti

Binalar ve bina birimlerinde minimum enerji performansı şartlarının tespiti için, üye devletler optimal maliyet değerlerine ulaşmayı gerektiren önlemleri almalıdırlar. Madde 3’te belirlenmiş olan yöntem doğrultusunda enerji performans hesaplamaları yapılmalı, bu işlemden sonra optimal maliyet değerleri Madde 5’te belirtilenler doğrultusunda gerçekleştirilmelidir.



Madde 5. Minimum Enerji Performansı Şartlarının Optimal Maliyet Değerlerin Hesaplanması

1.Komisyon 30 Haziran 2011 tarihine kadar, binalar ve bina birimlerinin minimum enerji performansı şartlarının optimal maliyet değerlerini hesaplamak için karşılaştırmalı bir yöntem taslağı hazırlanmalıdır. Bu karşılaştırmalı yöntem Ek IIIa’ya uygun olarak hazırlanmalı ve farklı bina kategorileri ile hali hazırda var olan ve yeni yapılacak olan binalar arasında farklılıklar taşımalıdır.





Madde 6. Yeni Binalar

Üye Devletler Madde 4’e uygun olarak minimum enerji performansı şartlarını karşılayacak gerekli önlemleri almalıdırlar. Ayrıca yapılacak olan yeni binalar için üye devletler, inşaat başlamadan önce aşağıda belirtilen tüm alternatif sistemlerin teknik, çevresel ve ekonomik uygulanabilirliklerini göz önünde bulundurmalıdırlar;

a)Yenilebilir enerji kaynaklarına dayanan dağıtılmış (merkezi olmayan) enerji temin sistemleri

b)Kojenerasyon

c)Özellikle tamamı ya da kısmi yenilebilir kaynaklara dayalı bölge ya da blok ısınma ve soğutma enerjisi



d)Isı pompaları



Madde 7. Hali Hazırda Var Olan Binalar

Üye devletler, binalar büyük bakım ve onarıma girerse, binanın ya da onarılan birimin enerji performansı, teknik, işlevsel ve ekonomik uygulanabilirliliği el verdiği ölçüde, Madde 4’e uygun olan minimum enerji performans şartlarını karşılayacak biçimde gerekli önlemleri almalıdırlar. Şartlar, onarılan binalara ya da bina birimlerine bütünsel olarak tatbik edilmelidir. Ek ve alternatif olarak, şartlar onarılan bina elemanlarına da uygulanabilirler. Bu bina elemanları için de Üye Devletler gerekli önlemleri almalıdırlar.



Madde 8. Binaların Teknik Sistemleri

Üye devletler, binaların teknik sistemlerinin enerji kullanımlarını da optimize etmek amacıyla, var olan binalarda kurulu olan tüm enerji performansının, uygun kurulum ve ölçülendirmenin, düzenleme ve binaların teknik sistemlerinin kontrolünün sistem şartlarını karşılamalıdırlar. Üye devletler, bu sistem şartlarını yeni binalara da uygulayabilirler. Sistem şartları yeni ikame edilen ve yükseltilen binaların tüm teknik sistemleri için tatbik edilmeli; teknik, ekonomik ve işlevsel uygulanabilirlikleri el verdiği ölçüde gerçekleştirilmelidir. Sistem şartları en azından aşağıda belirtilenleri kapsamalıdır;

a)Isıtma sistemleri

b)Sıcak su sistemleri

c)İklimlendirme sistemleri

d)Büyük havalandırma sistemleri



Madde 9. Yaklaşık Sıfır Enerjili Binalar

1.Üye Devletler

a)31 Aralık 2020 tarihine kadar, tüm yeni binaların Madde 2 (1a)’daki gibi “yaklaşık sıfır” enerjili binalar olacağını ve



b)31 Aralık 2018 tarihi itibari ile halka açık binaların Madde 2 (1a)’daki gibi yaklaşık sıfır enerjili binalar olacağını garanti etmelidir.



Üye devletler yaklaşık sıfır enerjili binaların sayılarını yükseltmek için ulusal planlamalar yapmalı ve bu ulusal planlamalar bina kategorilerine göre farklılık göstermelidir.



 



Madde 9.a Mali Teşvikler ve Piyasa Sınırlandırmaları

1.Binaların enerji performansını ve yaklaşık sıfır enerjili binalara geçişini hızlandırmak için, üye devletler ulusal koşullarına göre gerekli adımları atmalıdır. Bu bağlamda uygun finansman ve diğer araçların tedariki önem arz etmektedir.



Madde 10. Enerji Performansı Sertifikaları

1.Üye devletler binaların enerji performansı sertifikası sistemini yerleştirmek için gerekli önlemleri almalıdır. Binanın enerji performansı ve minimum enerji performans şartlarına ilişkin referans değerleri sertifika bünyesinde içermelidir. Böylelikle bina sahipleri ya da kiracılar için bana ya da bina birimlerinin enerji performansları karşılaştırılabilir ve değerlendirilebilir. Sertifika ayrıca, ikamet edilmeyen binaların yıllık enerji tüketimini ve toplam enerji tüketiminde yenilebilir enerji kaynaklarının yüzdesini de içerebilir.



2.Sertifika, yürürlükteki enerji performansı şartlarına oranla herhangi bir düzeltme için uygun bir potansiyel bulunmadığı müddetçe, binanın ya da bina biriminin optimal maliyet ya da maliyetsiz enerji performansına yönelik öneriler içermelidir.



3.Enerji performansı sertifikasında bulunması gereken öneriler;

a)Bina dış kabuğunda ya da teknik bina sistemlerindeki ana onarımlara bağlı olarak yürütülen önemleri

b)Bireysel bina elemanlarının, bina dış kabuğunda ya da teknik bina sistemlerindeki onarımlardan bağımsız olarak yürütülen önlemleri kapsamalıdır. Enerji performansı sertifikasındaki öneriler belirli bir binaya özgü teknik uygulanabilirlikler olabileceği gibi geri ödeme ödemlerinin aralığı ve ekonomik ömre dair bir maliyet-fayda tahminini de içerebilir.



4.Enerji performansı sertifikası bina sahibi ya da kiracının daha detaylı bilgilendirmeye nereden sahip olabileceğine ve önerilerin maliyetsizliğine dair bir göstergeye sahip olmalıdır.



Madde 11. Enerji Performansı Sertifikasının Yayımlanışı

Üye devletler enerji performansı sertifikasını aşağıda belirtilenler doğrultusunda;

a)İnşa edilmiş, satılmış ya da yeni bir kiracıya kiralanmış binalar ve bina birimleri için

b)Halka açık toplam 500 m2’yi geçen ve halk tarafından sıklıkla kullanılan binalar için yayınlanmalıdırlar. Beş yıl sonra 500 m2 olan sınır değer 250 m2’ye düşürülecektir (yürürlük tarihi Madde 25’te belirtilmiştir).



Madde 12. Enerji Performansı Sertifikasının Sergilenmesi

1.Kullanım alanı toplam 500 m2’yi geçen, Madde 11 (1)’e uygun olarak enerji performansı sertifikasını yayımlayan halka açık kurumların yönetimi altında bulunan ve halk tarafından sıklıkla kullanılan bir binanın, enerji performansı sertifikası halk tarafından açıkça görülebilecek, göze çarpan bir mevkide sergilenmelidir. Beş yıl sonra 500 m2 olan sınır değer 250 m2’ye düşürülecektir (yürürlük tarihi Madde 25’te belirtilmiştir).



 



Madde 13. Isıtma Sistemlerinin Tetkiki

1.Üye devletler, binaların alan ısıtılmasında kullanılan sistemlere ait efektif güçleri 20 kW’tan fazla olan ısıtıcı, kontrol sistemi ve sirkülasyon pompası gibi elemanların düzenli tetkiklerinin gerektirdiği önlemleri uygulamaya koymalıdır. Tetkik, bina ısıtma şartlarında belirtilen kazan verimlilik değerlendirmesi ve kazan boyutlandırması koşullarını da içermelidir.



Madde 14. İklimlendirme Sistemlerinin Tetkiki

1.Üye devletler, efektif çıkışı 12 kW’tan fazla olan iklimlendirme sistemlerinin ulaşılabilir bölümlerinin düzenli tetkikleri için gerekli önlemleri yürürlüğe koymalıdır. Tetkik, binanın soğutma şartlarına bağlı iklimlendirme verimliliğinin değerlendirmesi, süreç içerisinde iklimlendirme sisteminde ya da binanın soğutma sisteminde değişiklikler olmadığı sürece tekrarlanması gerekmemektedir. Üye devletler, elektronik izleme ve kontrol sistemleri mevcut olduğu sürece bu tetkiklerin sıklığını azaltabilir ya da hafifletebilir.



Madde 15. Isıtma ve İklimlendirme Sistemleri Hakkında Raporlar

Bir ısıtma ya da iklimlendirme sisteminin her tetkikinden sonra bir tetkik raporu yayımlanmalıdır. Tetkik raporu Madde 13 ve Madde 14 uyarınca belirtilen tetkiklerin sonuçlarını ve tetkik edilen sistemlerin enerji performansı maliyet düzenlemeleri önerilerini içermelidir.



Madde 16. Bağımsız Uzmanlar

Üye devletler, binaların enerji performansı sertifikası ile ısıtma ve iklimlendirme sistemlerinin tetkikinin yetkili ve nitelikli bağımsız uzmanlar tarafından yürütüleceğini garanti etmelidirler. Bu uzmanlar kendinden yetkili olabileceği gibi serbest çalışan, kamu kuruluşlarınca ya da özel teşebbüslerce atanmış da olabilirler. Uzmanlar yeterlilikleri göz önüne alınarak yetkilendirilmelidirler.



Madde 17. Bağımsız Kontrol Sistemi

Üye devletler, enerji performansı sertifikası ile ısıtma ve iklimlendirme sistemleri tetkiki raporlarının bağımsız kontrol sistemlerinin Ek II uyarınca yapıldığından emin olmalıdırlar. Üye devletler, enerji performansı sertifikası kontrolleri ile ısıtma ve iklimlendirme sistemleri tetkik raporlarının kontrolleri için ayrı ayrı sistemler yürürlüğe koya bilirler.



REHVA ve Üyeleri BEPY’yi Yürürlüğe Nasıl Koyabilir ?

Yeniden gözden geçirilmiş BEPY’nin, bina inşa sektörü ve profesyonel organizasyonlar tarafından uygulanması oldukça zor ve iddialıdır. Yeni BEPY kapsamında önemli değişiklikler söz konusu olduğundan, hükümetler ve komisyon yardıma gereksinim duyacaktır. BEPY’yi yürürlüğe koyarken, 2002 yılında CEN (Avrupa Standartları Komitesi) deneyimi kapsamında yapılanlardan teknik gelişimin zaman alacağı tecrübe edilmiştir. Üye devletler tarafından 2007-2008 yılında EN standartlarının çoğu, 2002 yılında BEPY’deki birçok şartın yürürlüğe konulmasından sonra kabul edilmiş ancak ulusal yasamaların ve yürütmelerin kapsamına alınmamıştır. Bunu önlemek için, olabilecek en kısa zamanda BEPY’ye dair her tür teknik gelişim yürürlüğe konmalıdır. BEPY’nin gerek AB gerekse ulusal çerçevede yürürlüğe konması esnasında REHVA, üye hükümetler ya da herhangi başka profesyonel organizasyonlar desteklerini esirgememelidir.



 



Yaklaşık Sıfır Enerjili Binalara Doğru Çizilen Ulusal Yol Haritaları

Yaklaşık sıfır enerjili binalara doğru giden süreç küçük adımlarla ilerlemelidir. Ancak bu adımlar öyle özenli seçilmelidir ki, sonuç tamamıyla maliyetsiz enerji olmalıdır. Bu sebeple, enerji servisleri ve enerji kaynakları ulusal enerji sistemlerinin bir parçası olmalıdır.



Enerji Verimi İçin Optimal Maliyetli Hedeflerin Seçimi

Bu oldukça zor bir iştir. Her ne kadar hedef ilkelerinin seçimi ve gelişimi komisyonun görevi olsa da enerji maliyeti, yatırım maliyeti, yapı malzemelerinin kullanımı ve malzemelerin enerjiyi teknik olarak kullanımı ile teknik sistemler için girdi değerlerinin hesaplanması ulusal düzeyde pek çok işi barındırmaktadır.



Yazın Oda Sıcaklıklarını Kontrol Altında Tutmada Soğutma ve Diğer Enerji Yöntemlerinin Yüklerini Azaltma

İklimlendirme tetkiklerinin yanı sıra, BEPY ayrıca, soğutma yüklerini azaltma ve mekanik soğutmaya gereksinim duymadan yazın yüksek oda sıcaklıklarını kontrol altında tutmak üzerinde incelemeleri barındırır. Çeşitli düşük enerji önlemlerinin sonuçları araştırılmalı ve güneşten korunmaya yönelik birçok düşük maliyetli yöntemden başlamak üzere rehber kitaplar hazırlanmalıdır.



Alternatif Sistemleri Küçük Binalarda Kullanmak İçin Uygulanabilir Yöntemler

Yeni yönetmelik alternatif sistemleri her tür binada kullanmaya yönelik bir uygulanabilirlik çalışmasını da gerektirmektedir. Büyük binalarda alternatif sistemlere örnek olarak dağıtılmış enerji temini sistemleri, kojenerasyon, çevresel ısıtma ve soğutma, ısı pompaları en yaygın görülen teknolojilerdir. Ancak asıl zorlayıcı kısım küçük binalardır.



Küçük Binaların Enerji Performanslarını Yükseltmek

Yenilenen küçük binalar da teknik, işlevsel ve ekonomik uygulanabilirlilikleri el verdiği ölçüde minimum enerji performansı şartlarını karşılamalıdırlar. Bölgesel koşullar ve yapı elemanları el verdiği ölçüde yenilenen sistemler uygulanabilmektedir. Küçük enerji verimliliğini arttırmak için uygulanabilirlilik paketlerinin rehberliğine ihtiyaç duyulmaktadır.



Teknik Sistemlerin Performans Kriterleri Nasıl Belirlenebilir ?

Yönetmelikteki Madde 8 (yeni), üye devletlerin optimal enerji verimliliklerine ulaşmaları için binalardaki teknik sistemlerin nasıl belirlenmeleri gerektiğini aydınlığa kavuşturmaktır. Bu maddenin yürürlüğe konması REHVA ve üyelerince gerçekleştirilecektir. Örnek olarak enerji harcayan ürünlere (EuP) ait şartların binaların toplam enerji performansına nasıl dahil edileceği ya da özgül fan gücü parametresinin havayı hareket ettiren sistemler kapsamında uygun bir ölçü olup olmadığı verilebilmektedir.



BEPY Sürecine Çevresel İyi İç Mekan Kalitesi Nasıl Dahil Edilebilir ?

İyi iç mekan hava kalitesine dair genel şartlar yönetmelikte bir çok kez anılmıştır. Ancak enerji sertifikalarına, tetkiklerine ve şartlarına çevresel iç mekan mevzularının nasıl dahil edilebileceğinin ucu açık bırakılmıştır.